16.10.08
Hai bài thơ trong tập Trăng Non (Crescent Moon) của R. Tagore.
Đất của người đi đày
Mẹ ơi, ánh sáng đã chuyển thành máu xám trên bầu trời, con không biết đang là mấy giờ.
Trò chơi của con không có gì vui, nên con tìm tới mẹ. Hôm nay là thứ Bảy, ngày nghỉ của con.
Hãy bỏ công việc đấy, mẹ ơi; hãy đến ngồi bên cửa sổ và kể cho con nghe hoang mạc Tepântar trong truyện cổ ở đâu?
Bóng tối của cơn mưa phủ kín bầu trời.
Những tia chớp dữ dội rạch ngang bầu trời bằng những móng nhọn.
Khi đám mây gầm gừ và sấm chớp rền vang, con muốn mình sợ hãi và bíu chặt mẹ của con.
Khi những hạt mưa trĩu nặng lộp độp rơi hàng giờ liền trên những chiếc lá tre, và khung cửa sổ rung lách cách trước cơn gió mạnh, con muốn được ngồi trong phòng với riêng mẹ, để nghe mẹ kể về hoang mạc Tepântar trong truyện cổ.
Nó ở đâu, mẹ ơi, trên bờ biển nào, dưới chân ngọn đồi nào, nằm trong vương quốc của vị vua nào?
Nơi đó không có những hàng rào đánh dấu các cánh đồng, không có lối đi cho dân làng trở về làng mỗi tối, hay để người đàn bà gom cành khô trong rừng mang tới chợ. Nơi đó chỉ có cỏ vàng mọc trên cát, có duy nhất một cái cây, nơi đôi chim già nua khôn ngoan làm tổ, nơi đó là sa mạc Tepântar.
Con có thể tưởng tượng ra, trong một ngày nhiều mây, chàng hoàng tử trẻ cưỡi trên lưng con ngựa xám băng qua hoang mạc, để tìm nàng công chúa bị giam cầm trong cung điện của người khổng lồ ở bên kia bờ biển không ai biết đến.
Khi những cơn mưa xối xả đổ xuống từ bầu trời xa, và những ánh chớp lóe lên như cơn đau bất chợt, chàng có nhớ tới người mẹ đang buồn của mình không; người mẹ đã bị nhà vua ruồng bỏ, lúc này đang quét chuồng bò và lau đôi mắt. Chàng có nhớ tới bà không khi băng qua hoang mạc Tepântar trong truyện cổ?
Nhìn kìa, mẹ ơi, đã sắp hết ngày và trời sẩm tối, không còn người lữ hành nào trên đường làng.
Cậu bé mục đồng đã sớm rời bãi chăn thả về nhà, và những người đàn ông rời khỏi cánh đồng để ngồi trên chiếu, dưới mái lều và ngắm những đám mây đang gầm gừ.
Mẹ ơi, con đã để tất cả các cuốn sách trên giá- mẹ đừng bảo con học bài lúc này.
Khi con lớn lên và to lớn như cha, con sẽ học tất cả những gì phải học.
Nhưng chỉ ngày hôm nay, mẹ ơi, hãy nói cho con biết sa mạc Tepânta trong truyện cổ ở đâu?
The land of the exile
Mother, the light has grown grey in the sky; I do not know what the time is.
There is no fun in my play, so I have come to you. It is Saturday, our holiday.
Leave off your work, mother; sit here by the window and tell me where the desert of Tepântar in the fairy tale is?
The shadow of the rains has covered the day from end to end.
The fierce lightning is scratching the sky with its nails.
When the clouds rumble and it thunders, I love to be afraid in my heart and cling to you.
When the heavy rain patters for hours on the bamboo leaves, and our windows shake and rattle at the gusts of wind, I like to sit alone in the room, mother, with you, and hear you talk about the desert of Tepântar in the fairy tale.
Where is it, mother, on the shore of what sea, at the foot of what hills, in the kingdom of what king?
There are no hedges there to mark the fields, no footpath across it by which the villagers reach their village in the evening, or the woman who gathers dry sticks in the forest can bring her load to the market. With patches of yellow grass in the sand and only one tree where the pair of wise old birds have their nest, lies the desert of Tepântar.
I can imagine how, on just such a cloudy day, the young son of the king is riding alone on a grey horse through the desert, in search of the princess who lies imprisoned in the giant's palace across that unknown water.
When the haze of the rain comes down in the distant sky, and lightning starts up like a sudden fit of pain, does he remember his unhappy mother, abandoned by the king, sweeping the cow-stall and wiping her eyes, while he rides through the desert of Tepântar in the fairy tale?
See, mother, it is almost dark before the day is over, and there are no travellers yonder on the village road.
The shepherd boy has gone home early from the pasture, and men have left their fields to sit on mats under the eaves of their huts, watching the scowling clouds.
Mother, I have left all my books on the shelf--do not ask me to do my lessons now.
When I grow up and am big like my father, I shall learn all that must be learnt.
But just for to-day, tell me, mother, where the desert of Tepântar in the fairy tale is?
