10.7.08
Quốc ca Mỹ có tên là “Lá cờ sao vạch” (The Star-Spangled Banner).
Tác giả bài thơ được phổ nhạc này là Francis Scott Key, một nhà thơ nghiệp dư. Key sáng tác bài này năm 1814, trong khi nước Mỹ đang có chiến tranh với Anh, thường gọi là Chiến tranh 1812 (dù thực tế là chiến tranh kéo dài từ 1812 tới 1815). Cuộc Chiến tranh 1812 nói chung ít được người Mỹ nhắc tới do trong cuộc chiến này, vào năm 1814 người Anh đã lần tiến vào Washington D.C. và đốt cháy Nhà Trắng và Nhà Quốc hội Mỹ để trả thù việc người Mỹ năm trước đó chiếm và đốt thành York (nay là Toronto) của Canada gồm có cả nhà Quốc hội Canada. Tuy lịch sử gọi sự kiện này là Đốt cháy Washington (Burning of Washington) nhưng thực tế thì người Anh chỉ đốt một số tòa nhà công cộng chứ không đốt nhà dân (khác với tướng Sherman đốt Georgia trong Nội chiến Mỹ sau này)
Francis Scott Key sáng tác bài thơ này vào khoảng nửa tháng sau khi Washington D.C. bị đốt, khi đang ở trên một chiến hạm của Anh trong sứ mệnh đàm phán trao đổi tù binh và chứng kiến việc người Anh tấn công Baltimore. Trận đánh pháo đài McHenry ở Baltimore diễn ra trong đêm và Francis Key thấy lá cờ trên pháo đài đang bay khi trận đánh bắt đầu nhưng ông vẫn không rõ nó còn tiếp tục bay nữa không khi trận đánh diễn ra dữ dội, khói lửa mù mịt (khổ đầu bài thơ). Đến mờ sáng hôm sau thì ông biết người Anh thất bại khi nhìn thấy trên nóc pháo đài một lá cờ lớn (kích cỡ 9*12 mét) tung bay thay cho lá cờ nhỏ trong đêm (khổ 2). Cảm kích trước cảnh tượng này, ông sáng tác bài thơ “Cờ sao vạch”. Bài thơ sau đó được phổ nhạc trên nền giai điệu từ một bài hát phổ biến trong thời gian này ở Anh có tên là Anacreontic Song do một nhạc sĩ Anh tên là John Stafford Smith sáng tác. Bài hát gốc vốn là một bài hát thuộc thể loại thường được dùng trong lúc uống rượu, gọi là drinking son. Bài hát với lời của Francis Scott Key sau đấy nhanh chóng được phổ biến rồi được chọn là quốc ca Mỹ.
Trong thế kỷ 20, khổ 3 của bài hát nói về tội ác của đế quốc Anh và lòng căm thù của nhân dân Mỹ thường không được hát do lúc này Anh đã trở thành đồng minh thân cận của Mỹ.
Cờ sao vạch
Hãy nói bạn có thấy nó trong ánh sớm bình minh
Chúng ta kiêu hãnh chào trong ánh rạng hoàng hôn
Những vạch rộng và những vì sao rạng rỡ
Xuyên qua trận đánh sinh tử
Trên những thành lũy, chúng ta ngắm
Lá cờ hiên ngang tung bay.
Giữa ánh lửa của tên đạn, giữa tiếng bom ầm vang
Chúng ta vẫn thấy lá cờ ở đấy.
Hãy nói phải chăng cờ sao vạch vẫn đang bay
Trên mảnh đất người tự do, quê hương người dũng cảm?
Trên bờ biển, xuyên qua sương khói đậm sâu
Nơi kẻ thù kiêu căng yên nghỉ trong im lặng
Và kìa cái gì đang được ngọn gió thổi tung,
Trên những triền dốc đứng, nửa che và nửa hở?
Để rồi bắt kịp tia sáng đầu của bình minh
Rạng rỡ tung bay trong vinh quang chói lọi:
‘Đó là cờ sao vạch! Mong sao cờ luôn bay
Trên mảnh đất người tự do, quê hương người dũng cảm!
Ở đâu rồi đám cướp từng huyênh hoang thề thốt
Rằng sau những điêu tàn của chiến tranh
Sẽ chẳng còn lại gì cho ta trên quê hương, Tổ quốc!
Máu của chúng rửa vết nhơ đọng trên những dấu chân
Bầy nô lệ và lũ đánh thuê, chúng làm sao chạy thoát
Khỏi nỗi khiếp sợ trong trốn chạy, cõi âm u của nấm mồ:
Và lá cờ sao vạch sẽ tung bay trong vinh quang
Trên mảnh đất người tự do, quê hương người dũng cảm!
Khi chiến tranh kết thúc, những người tự do sẽ đứng
Giữa quê hương yêu dấu và đổ nát của chiến tranh
Với chiến thắng và hòa bình, Thượng đế cứu vớt đất nước
Hãy ngợi ca Đấng Quyền năng đã tạo và gìn giữ cho ta tổ quốc.
Chúng ta sẽ chiến thắng, khi có lẽ chính đáng,
Châm ngôn của chúng ta: ‘Niềm tin đặt nơi Thượng đế.’
Và lá cờ sao vạch sẽ tung bay trong vinh quang
Trên mảnh đất người tự do, quê hương người dũng cảm
The Star-Spangled Banner
O! say can you see by the dawn's early light
What so proudly we hailed at the twilight's last gleaming.
Whose broad stripes and bright stars through the perilous fight,
O'er the ramparts we watched were so gallantly streaming.
And the rockets' red glare, the bombs bursting in air,
Gave proof through the night that our flag was still there.
Oh, say does that star-spangled banner yet wave
O'er the land of the free and the home of the brave?
On the shore, dimly seen through the mists of the deep,
Where the foe's haughty host in dread silence reposes,
What is that which the breeze, o'er the towering steep,
As it fitfully blows, half conceals, half discloses?
Now it catches the gleam of the morning's first beam,
In full glory reflected now shines in the stream:
'Tis the star-spangled banner! Oh long may it wave
O'er the land of the free and the home of the brave!
And where is that band who so vauntingly swore
That the havoc of war and the battle's confusion,
A home and a country should leave us no more!
Their blood has washed out their foul footsteps' pollution.
No refuge could save the hireling and slave
From the terror of flight, or the gloom of the grave:
And the star-spangled banner in triumph doth wave
O'er the land of the free and the home of the brave!
O! thus be it ever, when freemen shall stand
Between their loved home and the war's desolation!
Blest with victory and peace, may the heav'n rescued land
Praise the Power that hath made and preserved us a nation.
Then conquer we must, when our cause it is just,
And this be our motto: 'In God is our trust.'
And the star-spangled banner in triumph shall wave
O'er the land of the free and the home of the brave!
