Mùa thu

13.9.10

Tôi đã để gia đình mình ly tán
Và những người thân thương nhất phải xa rời
Thêm lần nữa, nỗi cô đơn không tuổi
Phủ kín thiên nhiên và phủ kín tim người

Chỉ mái lều này che chở em và tôi;
Cánh rừng hoang vu chẳng một bóng người
Những con đường tàn tạ, như trong bài hát cũ
Cỏ mọc tràn, chê khuất những lối mòn

Ở nơi đây, chúng ta bên nhau
Ngắm nhìn ta hàng tường gỗ u sầu
Không hứa hẹn sẽ vượt qua trở ngại
Chúng ta đón cái chết điềm đạm, chẳng lo âu

Ngồi lúc một giờ, đứng lên đã là ba
Tôi đọc sách trong khi em đan áo
Bình minh tới, chúng ta đâu có biết
Những nụ hôn ngưng lại tự lúc nào

Kìa, những chiếc lá, ồn ào và dạn dĩ
Xào xạc áo em, phủ lấp thân em
Hãy rót đầy cốc, những đắng cay ngày cũ
Trút thêm vào những đau khổ hôm nay

Những vui sướng, hiến dâng và khát vọng
Chúng ta quăng mình vào tháng Chín mê say
Hãy giam mình bằng mùa thu xao xác
Hãy điên lên hay hãy thật lặng im

Em ngã vào tay anh dịu hiền
Chiếc áo lụa có tua phủ thân em
Em rũ bỏ áo xiêm
Như rừng thu rì rào trút lá

Em là diễm phúc của đường đời ô trọc
Khi cuộc đời tồi tệ hơn bệnh dịch khổ đau
Chỉ can đảm- cội nguồn cho cái đẹp
Và chính nó đưa mình đến với nhau

Cỏ

10.3.10

Hãy chất đống thân người ở Austerlitz và Waterloo
Xúc họ xuống và để tôi làm việc-
Tôi là cỏ; tôi che phủ hết.
Cứ chất đống họ ở Gettysburg
Cứ chất đống họ ở Ypres và Verdun.
Xúc họ xuống và để tôi làm việc.
Hai năm sau, mười năm sau, hành khách sẽ hỏi người soát vé:
Nơi đây là chốn nào?
Chúng ta giờ ở đâu?
Tôi là cỏ.
Cứ để tôi làm việc


Grass
By Carl Sandburg

Pile the bodies high at Austerlitz and Waterloo,
Shovel them under and let me work—
I am the grass; I cover all.
And pile them high at Gettysburg
And pile them high at Ypres and Verdun.
Shovel them under and let me work.
Two years, ten years, and passengers ask the conductor:
What place is this?
Where are we now?
I am the grass.
Let me work.

Dưới trăng trung thu

Dưới trăng trung thu
Khi dải bạc mềm
Óng ánh chảy
Trong vườn giữa đêm,
Cái chết, xám xịt và giễu cợt
Đến thì thào với em
Như một người bạn đẹp
Không lãng quên.

Dưới những bông hồng mùa hạ
Khi sắc tía ngát thơm
Giấu mình trong bóng tà
Bởi những chiếc lá dại đỏ,
Tình yêu, bằng đôi bàn tay bé nhỏ,
Đến chạm vào em
Mang theo mình ngàn ký ức,
Và hỏi em
Những câu hỏi đẹp đẽ,
Không thể trả lời


Under the harvest moon
Carl Sandburg

Under the harvest moon,
When the soft silver
Drips shimmering
Over the garden nights,
Death, the gray mocker,
Comes and whispers to you
As a beautiful friend
Who remembers.
Under the summer roses
When the flagrant crimson
Lurks in the dusk
Of the wild red leaves,
Love, with little hands,
Comes and touches you
With a thousand memories,
And asks you
Beautiful, unanswerable questions.

Tảng đá

6.3.10

Bước vào trong tảng đá
Tôi sẽ chọn như vậy
Hay để ai khác làm chim bồ câu
Hay nghiến xiết với răng nanh loài hổ
Tôi hạnh phúc được làm tảng đá.

Nhìn từ ngoài, tảng đá là câu đố:
Không ai biết cách trả lời.
Nhưng ở bên trong, nó mát mẻ và im ắng
Cả khi một con bò dẫm lên nó bằng toàn bộ sức nặng,
Cả khi một đứa trẻ ném nó xuống sông;
Tảng đá chìm, chậm rãi, an nhiên
Tới đáy dòng sông
Nơi lũ cá sẽ đến gõ lên mình nó
Và lắng nghe.

Tôi từng thấy ánh lửa bắn tóe
Khi hai tảng đá cọ vào nhau,
Nên có lẽ bên trong nó không tối;
Có thể trong đó
Một mặt trăng đang chiếu sáng
Từ đâu đó, như thể sau một quả đối-
Chỉ tạo đủ ánh sáng để phân biệt
Những dòng chữ kỳ lạ,
Và bản đồ bầu trời sao
Trên những bức tường bên trong.


Stone
By Charles Simic

Go inside a stone
That would be my way.
Let somebody else become a dove
Or gnash with a tiger’s tooth.
I am happy to be a stone.

From the outside the stone is a riddle:
No one knows how to answer it.
Yet within, it must be cool and quiet
Even though a cow steps on it full weight,
Even though a child throws it in a river;
The stone sinks, slow, unperturbed
To the river bottom
Where the fishes come to knock on it
And listen.

I have seen sparks fly out
When two stones are rubbed,
So perhaps it is not dark inside after all;
Perhaps there is a moon shining
From somewhere, as though behind a hill—
Just enough light to make out
The strange writings, the star-charts
On the inner walls.

Tấm thảm

Treo từ thiên đường tới trái đất
Trên đó là cây cối, thành phố, sông suối,
những chú lợn con và những mặt trăng.
Ở một góc
tuyết rơi trên mình chàng kỵ binh xông trận
ở góc khác,
những người phụ nữ đang trồng lúa.
Bạn cũng có thể thấy:
một con gà bị cáo tha đi,
đôi trai gái trần truồng trong đêm cưới
một cột khói,
người đàn bà mắt ác nhổ vào xô sữa
Có gì đằng sau đấy?
- Khoảng trống, rất nhiều khoảng trống không.
Và giờ ai đang nói?
- Một người ngủ dưới chiếc mũ của mình.
Điều gì sẽ đến khi anh ta thức giấc?
- Anh ta sẽ đến tiệm cắt tóc.
Họ sẽ cạo râu, mũi, tai và tóc cho anh
Và khiến anh giống tất cả những người khác.


Tapestry
By Charles Simic

It hangs from heaven to earth.
There are trees in it, cities, rivers,
small pigs and moons. In one corner
the snow falling over a charging cavalry,
in another women are planting rice.
You can also see:
a chicken carried off by a fox,
a naked couple on their wedding night,
a column of smoke,
an evil-eyed woman spitting into a pail of milk.
What is behind it?
—Space, plenty of empty space.
And who is talking now?
—A man asleep under his hat.
What happens when he wakes up?
—He’ll go into a barbershop.
They’ll shave his beard, nose, ears, and hair,
To make him look like everyone else.

Lời giải thích một phần

Hình như đã từ lâu
Người hầu bàn không nhận lệnh từ tôi.
Quán ăn nhỏ cáu bẩn,
Ngoài kia tuyết đương rơi.
Hình như mọi thứ đều tối hơn
Từ lần cuối tôi nghe tiếng cửa bếp
Đóng sau lưng.
Từ lần cuối tôi thấy
Ai đó bước trên đường.
Một cốc nước đá
Làm bạn bên tôi
Tại chiếc bàn tôi chọn cho mình
Khi bước vào trong.
Và khao khát
Khao khát tới vô cùng
Được lọt vào tai
Mẩu đổi thoại
Của những người đầu bếp.


The Partial Explanation
By Charles Simic

Seems like a long time
Since the waiter took my order.
Grimy little luncheonette,
The snow falling outside.
Seems like it has grown darker
Since I last heard the kitchen door
Behind my back
Since I last noticed
Anyone pass on the street.
A glass of ice-water
Keeps me company
At this table I chose myself
Upon entering.
And a longing,
Incredible longing
To eavesdrop
On the conversation
Of cooks.

Anh có nên ví em với một ngày mùa hạ?

26.2.10

Anh có nên ví em với một ngày mùa hạ?
Em đáng yêu và hiền dịu gấp vạn lần;
Gió tháng Năm rung giật những chồi hoa
Và mùa hạ vẫn luôn luôn quá ngắn

Có những hôm mặt trời như lửa cháy
Hoặc ủ ê lẩn khuất giữa bầy mây
Những gì đẹp đều biến mất, có ngày
Ngàn đời nay, tự nhiên hằng vậy.

Nhưng mùa hạ của em chẳng biết đến tàn phai
Nhan sắc em sẽ mãi mãi rạng ngời
Dẫu có ngày Tử thần vung lưỡi hái
Trong thơ anh, em còn mãi bên đời.

Chừng nào trên thế gian còn nhân loại
Thơ anh còn; em sẽ còn sống mãi



Shall I compare thee to a summer's day?
Shakespeare

Shall I compare thee to a summer's day?
Thou art more lovely and more temperate;
Rough winds do shake the darling buds of May,
And summer's lease hath all too short a date;

Sometime too hot the eye of heaven shines,
And often is his gold complexion dimm'd;
And every fair from fair sometime declines,
By chance or nature's changing course untrimm'd;

But thy eternal summer shall not fade,
Nor lose possession of that fair thou ow'st;
Nor shall Death brag thou wander'st in his shade,
When in eternal lines to time thou grow'st:
So long as men can breathe or eyes can see,
So long lives this, and this gives life to thee.